 |
| Jesus Trincado |
“1924. urteari hasiera emanez ” ipini diot
izenburua gaurko argazkiari. Eta hain zuzen ere, duela ehun urte Arrasaten
emandako albiste bati dagokio erretratoa. Konkretuki Jesus Trincado Baños arrasatearrak
Donostiako egunkari baten titularrak irabazi baitzituen, “Un gran artista”
zioena. Jesus Trincado arrasatear peto-peto horietakoa izan zen, 1909an jaioa.
Baina 2024an sartu berri garenez, begira
dezagun zer gertatzen zen Arrasaten duela mende oso bateko urtarril hartan.
===================.
Primo de Riveraren diktadurapean bizi zen estatuan, eta noski Arrasateko udaletxera ere
horren eragina heldu zen. Direktorioaren agindupera osatu zen udala eta 1923ko
urritik Melkiades Jauregibarria zen alkatea. Udal kudeaketan 1924. urteari,
beraz, Jauregibarriarekin eman zitzaion ongi etorria. Diodan, dena den, urte
hartako martxoan, beste agindu baten bitartez Dagoberto Resustak hartu zuen
agintaritza udaletxean.
Prentsara jo dut, 1924ko hasieran Arrasaten
zer bizi zen jakiteko. Eta honako albiste honekin egin dut topo, urteari
hasiera ematen ziona: Biteriko lorategiak bertan behera utzita zeuden. Bai,
Udalak ez bide zien arreta handirik ipintzen eta umeteriak txikizioak egiten
zituen jolaserako orduetan. Arrasateko korrespontsalak gogoratzen zuen moduan, Pedro
Biteriri ere zor zitzaion Azoka Plaza eta zioenez urte hartan 8.000 pezeta
garbiko irabaziak utziko zituen zergen bitartez; eta bere idazkia amaitzeko
galdetzen zuen kazetariak: ezin al du Udalak diru horretatik apur bat
zaintzaile bat kontratatzean inbertitu?
===================.
1924 urteko Errege Egunean -Arrasaten diru
biltze bat egin zen. Helburua Txinako umeen aldeko laguntza eragitea zen, eta
horretarako auzoz auzo eta kalez kale ibili ziren ume arrasatear biltzaileak
txinatar erara jantzi ziren eta, kronikak dioenez, diru kopuru handi lortu zen.
Diruarekin pozik geratuko zen beste bat Jose
Otxoa txistularia izan zen, udal funtzionario izendatu berria. Ordura arteko
txistulari titularrak 210 pezeta kobratzen zituen urtero, eta berari
urtarrilaren 7ko udal bilkura osoak soldata 260 pezetatan jartzen erabaki zuen.
Urtarrilaren 7ko bilkuran ere Udalak herriko
bolatokia eta frontoiaren urteko kudeaketa enkantean jarri zituen. Bolatokiaren
zerbitzua Antonio Madinabeitiak eraman zuen 102 pezetatan, eta frontoian Juan
Zaitegik 125 pezetaren truke.
Eta urtarrilaren 13an egundo haize boladak
izan bide ziren Arrasateko inguruetan; teilak haizetik zihoazen eta jendea
arrisku handirekin ibiltzen zen kaleetan. Kalterik handiena Maala futbol
zelaiaren inguruan eman zen. ELMA enpresa sortu berriaren tailerreko teilatua
haizeak metro batera altxatu zuen eta eraikina behera erori zen. Kalteak 10.000
pezetatan baloratu ziren. Zorionez ez zen kalte pertsonalik gertatu.
===================.
Duela
mende osoko Arrasate hartako giroaren gaineko ideia egiten jarraitzeko, diodan,
urtarrilaren 13an pilota partidua izan zela, Afrikan zeuden herriko soldaduen
premiak arintzearen alde. Mondragones II eta Velez de Mendizabal aritu ziren
Zarraoa eta Zestonaren kontra. Lehenek irabazi zuten samur. 165 pezeta bildu
ziren, eta diru biltzaileak Faustina Arregi, Narzisa Ayastuy eta Maria Isasi
andereñoak izan ziren.
Eta
urtarrilaren 13an futbolean Club Deportivo Mondragónek Bergarako Alkartasunaren
kontra jokatu zuen Maalako futbol zelaian. Mondrak honako ekipoa azaldu zuen:
Madinabeitia; Herrera, Azkoaga; Arregi, Zabarte, Mondragón; Mendizabal,
Oianguren, Orobengoa, Ubago eta Zarraoa. Etxekoek irabazi zuten 1-0, Herrerak
penaltyz sartutako golari esker.
Intzidentzia
larriak izan bide ziren arbitroak jokalari bana kanporatu baitzituen, euren
arteko liskarrarengatik. Kanporatutako arrasatearra Azkoaga izan zen. Kronika
egileak dioenez, Bergarako jarraitzaileek bortizki erreakzionatu zuten eta
guardia zibilek interbenitu behar izan zuten iskanbila handiagoetara ez
pasatzeko.
Baina
egun haietako albisteen artetik gehien atsegin izan dudana, herriko neskei
egiten zitzaien deialdiarekin du zerikusirik. Club Deportivo Mondragonek dei
berezia egiten zien neska arrasatearrei, kirolaren praktikarako izena eman
zezaten; eta klubak agintzen zuen, futbolaren praktikarako ez ezik, tenis eta
mendizaletasunari eragiteko ere bitartekoak ipiniko zituela.
Deialdi
garrantzitsua, bai horixe!
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina